Artsen en onderzoekers van zeven academische ziekenhuizen en SKION (de Stichting Kinderoncologie Nederland) werken samen in de SKION LATER studie (LATER = LAnge TERmijn effecten na behandeling van kinderkanker). Door in één keer een grote studie te doen, verzamelen we heel veel gegevens. En voorkomen we dat we survivors van kinderkanker in een korte tijd heel vaak moeten benaderen voor kleine deelstudies.

Doelgroep
Langetermijneffecten
Meer kennis
Resultaten
Gezondheidszorg en wetenschappelijke studie
De wetenschappelijke studie
Controlepersonen
Kosten
Tijdsinvestering
Privacy en geheimhouding
Voor- en nadelen
Vragen en klachten
 

Doelgroep
De SKION LATER Studie richt zich op mensen die als kind of jongere zijn behandeld voor kinderkanker, bijvoorbeeld een hersentumor, leukemie, lymfeklierkanker of nierkanker of een aanverwante aandoening, zoals bijvoorbeeld MDS (myelodysplastisch syndroom) of LCH (Langerhans Cel Histiocytose).

Langetermijneffecten
Behandelingsmogelijkheden voor kinderkanker zijn sterk verbeterd. Daardoor overleven steeds meer kinderen kanker. Dat zijn positieve ontwikkelingen. Maar de behandeling kan zeer ingrijpend zijn en gepaard gaan met bijwerkingen. Ook na genezing kunnen klachten ontstaan als gevolg van de ziekte of de behandeling. We spreken dan van langetermijnklachten of late effecten van de behandeling.

Meer kennis
We willen meer kennis krijgen over langetermijneffecten na behandeling voor kinderkanker. Daarmee kunnen we nieuwe patiënten met kinderkanker en survivors (mensen die in het verleden zijn behandeld voor kanker) beter gaan behandelen.

Resultaten 
Op deze website komen in de toekomst de samenvattingen van de onderzoeksresultaten. Deelnemers die daar prijs op stellen, brengen wij uiteraard na afloop van het onderzoek op de hoogte van de algemene onderzoeksresultaten.Persoonlijke uitslagen van de wetenschappelijke studie worden niet medegedeeld, tenzij daar een dringende medische reden voor is.

Gezondheidszorg en wetenschappelijke studie
Er is een verschil tussen het bij de dokter komen voor zorg of voor deelname aan een wetenschappelijke studie.

• Zorg
  Voor de zorg aan overlevenden van kinderkanker heeft elk van de deelnemende ziekenhuizen een Late Effecten Polikliniek. Hier worden patiënten volgens de landelijke richtlijn gecontroleerd op mogelijke langetermijneffecten als gevolg van de behandeling die zij in het verleden hebben gehad.
   
• Wetenschappelijke studie
  Bij een wetenschappelijke studie kijken we naar meer aspecten dan bij een reguliere gezondheidscontrole. Zo komen we nog beter te weten welke langetermijneffecten bij wie optreden. We kunnen dan uitzoeken waarom dat zo is en hoe we deze late effecten het beste kunnen opsporen en behandelen of zelfs voorkómen.

De wetenschappelijke studie
Alle overlevenden van kinderkanker worden gevraagd om mee te doen aan de landelijke SKION LATER Studie. Deze studie bestaat uit twee delen:

Deel 1: het SKION LATER vragenlijstonderzoek
Wij vragen u om een uitgebreide vragenlijst  in te vullen over uw gezondheid nu en in het verleden. Ook vragen we naar ziekten in de familie, geboortegewicht, eventuele vroeggeboorte, medicijngebruik, roken, gebruik van alcohol en drugs en lichamelijke activiteit. Door al deze gegevens aan alle deelnemers te vragen kunnen we op zoek naar de (persoonlijke) factoren die mede-bepalend zijn voor het risico op langetermijneffecten.

Deel 2: een bezoek aan de LATER-poli in het kader van de wetenschappelijke studie

• Voor standaard lichamelijk onderzoek
  Tijdens dit poli-bezoek wordt standaard lichamelijk onderzoek uitgevoerd, zoals u gewend bent bij het bezoek aan de LATER-poli voor zorg, maar nu dus volledig in het kader van de wetenschappelijke studie.
   
• Het afnemen van een bloed- of speeksel/wangslijmvliesmonster
  Meestal nemen we bij het normale onderzoek ook bloed af. Voor de wetenschappelijke studie nemen we dan tegelijkertijd enkele extra buisjes af. U hoeft dan niet extra geprikt te worden. Als er, bij uitzondering, geen bloed bij u wordt afgenomen voor zorg, zullen wij altijd uw toestemming vragen om bij u extra bloed te prikken.
   
• Het invullen van vragenlijsten
  Er zijn poli-studie-vragenlijsten die we u vragen in te vullen met uiteenlopende onderwerpen zoals vermoeidheid en psychosociale ontwikkeling. De lijsten worden op verschillende momenten aan u aangeboden, zodat u ze niet allemaal in één keer hoeft in te vullen.
   
• Aanvullende metingen
  Sommige deelnemers zullen we vragen om nog aanvullende metingen te ondergaan in het kader van de wetenschappelijke studie. Bijvoorbeeld een echo van het hart en een ECG (hartfilmpje). 

Natuurlijk kunt u zelf beslissen of u aan het invullen van de vragenlijsten en het aanvullende onderzoek mee wilt doen. Als u al voor zorg op de poli komt, combineren we de metingen voor de SKION LATER Studie met de onderzoeken voor zorg op die dag.

Want belangrijk om te melden is dat geprobeerd wordt het bezoek aan de poli voor de wetenschappelijke studie tegelijkertijd te plannen met uw bezoek aan de poli voor zorg. Hiermee proberen we te voorkomen dat u in 1 jaar twee keer naar de LATER-poli moet komen. Als het lukt om dit poli-bezoek voor u op 1 tijdstip te regelen, dan komt u dus voor wetenschappelijke studie en zorg tegelijk op de poli. Omdat het bezoek aan de LATER-poli voor zorg en voor studie twee volledig verschillende dingen zijn en een volledig ander doel kennen is de financiering ervan wel verschillend.

Controlepersonen
Voor de SKION LATER Studie willen we de uitslagen van de onderzoeken bij overlevenden van kinderkanker vergelijken met uitslagen van personen die in het verleden geen kanker hebben gehad. Het liefst vergelijken we personen die veel op elkaar lijken. Familieleden zijn heel goede controlepersonen. Daarom vragen we survivors of zij broers en/of zussen hebben die wij mogen benaderen voor deelname aan deze studie.

Kosten
Kosten voor onderzoeken die worden verricht in het kader van de SKION LATER studie, dus voor wetenschappelijk onderzoek op de Late Effecten poli, worden betaald door de SKION LATER Studie.

Onderzoeken die gedaan worden in het kader van de reguliere gezondheidscontrole, dus voor zorg op de Late Effecten poli, worden vergoed door de zorgverzekeraars. Maar voor deze zorg op de poli kunnen zorgverzekeraars uw eigen risico in mindering brengen.  

Tijdsinvestering
Meedoen aan de SKION LATER Studie kost tijd. We proberen die tijd zo beperkt mogelijk te houden door:

• Alle onderzoeken op één dag te laten plaatsvinden, indien mogelijk.
• De onderzoeken te combineren met een bezoek aan de langetermijneffecten poli dat in het kader van de reguliere gezondheidscontrole plaatsvindt. Ook de bloedafname voor de wetenschappelijke studie zullen we zoveel mogelijk combineren met een bloedafname in het kader van deze zorg.

Privacy en geheimhouding
De gegevens die in het kader van de SKION LATER Studie worden verzameld, worden geregistreerd volgens de regels van de Nederlandse privacywetgeving. Dat betekent dat we gegevens, lichaamsmateriaal (bloed, speeksel/wangslijmvlies en DNA), en de resultaten van de verschillende onderzoeken bewaren met een code maar zonder naam, adres of andere gegevens die u direct kunnen identificeren. Op die manier weten de beheerders van de databank waarin de gegevens zijn opgeslagen en de personen die de studie doen, niet wie u bent. In studierapporten en publicaties zult u nooit als persoon genoemd worden en dus onherkenbaar zijn. 

De LATER studie- arts weet welke code bij welke onderzoeksdeelnemer hoort. Deze arts heeft naast een aantal andere personen, zoals medewerkers van het onderzoeksteam, toegang tot uw medische gegevens. Indien dit noodzakelijk is voor de bewaking van de betrouwbaarheid en kwaliteit van de studie kunnen ook medewerkers van de SKION, medewerkers van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, en leden van de Medisch Ethische Toetsingscommissie (METC) uw medisch dossier inzien. Al deze personen zullen uw gegevens geheim houden.

De gegevens en het lichaamsmateriaal zullen maximaal 80 jaar bewaard worden. Dit is nodig omdat we verwachten dat in de komende decennia voortdurend nieuwe aspecten van langetermijneffecten bestudeerd zullen moeten worden om de doelen van de SKION LATER Studie te kunnen bereiken. De gegevens en resultaten van de SKION LATER studie zullen in de toekomst alleen worden gebruikt voor onderzoek naar Late effecten van kinderkanker en niet voor andere doeleinden. Privacy en geheimhouding zijn beschreven in het Reglement SKION LATER Registratie en Biobank.

Voor- en nadelen
Door de SKION LATER Studie krijgen we meer kennis over de langetermijneffecten van de behandeling van kinderkanker. Deelname aan dit onderzoek zal de patiënt zelf meestal geen directe voordelen opleveren, behalve eventuele voorlichting en aanvullende informatie in de toekomst. Wel kunnen we met de kennis uit deze studie in de toekomst vragen over eventuele gezondheidsproblemen van survivors beter beantwoorden. Bovendien kunnen we op termijn verbeteringen aanbrengen in de behandeling van nieuwe patiënten, maar ook in de zorg voor mensen die ooit zijn behandeld voor kinderkanker.

Vragen en klachten
Mocht u vragen of klachten hebben dan kunt u contact opnemen via info@skionlaterstudie.nl